Wat je nog niet wist over waterlelies
Waterlelies mogen niet ontbreken in je vijver. Vanaf de lente, laat ons zeggen mei, komen de bloemknoppen één voor één uit de diepte naar boven. Deze 'drijvende eilanden' vormen welkome leefplaatsen voor onnoemelijk veel diertjes.
Waterlelies zijn de belangrijkste bron van kleur in de waterpartij. Veel waterleliebloemen geuren bovendien verrukkelijk. Gans de zomerperiode geven zij bloemen en gaan daarmee door tot diep in de herfst. De derde of vierde dag na het opengaan blijft de bloem gesloten, zinkt traagjes en zal niet meer opengaan.
Het nut van waterlelies
Waterlelies zijn niet alleen mooi maar dragen ook een belangrijke steen bij aan het biologisch functioneren van de waterpartij. Het drijvende gebladerte vermindert de instraling van zonlicht in het water en helpt zo de algengroei in bedwang te houden. Waterlelies verbruiken voedingsstoffen die anders de ongewenste algen zouden voeden en helpen zo op een bescheiden manier het water proper en helder te houden.
De planten bezorgen je vissen een plaats om onder te schuilen bij gevaar. De schaduw van de waterleliebladeren zorgt bovendien dat het water niet te warm wordt tijdens hete dagen. Waterlelies produceren zuurstof en geven dit af aan de atmosfeer langs de bovenkant van de bladeren. Dit in tegenstelling tot de meeste landplanten die via de onderzijde van hun bladeren ademen omdat hun bovenkant te stoffig wordt.
Zo zonnig mogelijk
Geef de waterlies een zo zonnig mogelijke standplaats. Voor waterplanten in het algemeen wordt in veel boeken vijf uur directe lichtinstraling (dus uit de schaduw) aanbevolen. Voor waterlelies raden wij echter 6 tot 8 uur per dag aan. Er zijn weliswaar enkele variëteiten die al tevreden zijn met drie uur zon per dag maar ook deze zijn gebaat met meer licht, zeker in onze noordelijk gelegen streken.
In periodes van bewolkt, koeler weer zal de bloei afnemen. Wanneer dan een zonnige periode volgt, zal men bloemen in overvloed te zien krijgen.
Voor een goed biologisch evenwicht is het belangrijk dat een gedeelte van het wateroppervlak van de vijver bedekt is met drijvende planten of bladeren. Hoe kleiner de vijver, hoe meer oppervlak er procentueel moet bedekt zijn. Een vijver van 15 meter op 6 meter is best voor 50 % bedekt met drijf(blad)planten. Voor een kleinere vijver van bijvoorbeeld 3 meter op 3 meter is een bedekking tussen 60 % en 70 % ideaal. Aarzel dus niet een waterlelie extra toe te voegen, het vijvermilieu zal je dankbaar zijn.
Warm of koud?
Winterharde waterlelies
Wellicht ben je vooral geïnteresseerd zijn in de winterharde soorten en variëteiten waterlelies. In onze streken zijn er slechts een honderdtal verkrijgbaar, sommigen gemakkelijk en andere met veel moeite en zoekwerk.
Tropische soorten
Tropische cultivars zijn talrijker, maar in onze streken moeilijk te krijgen, wat gezien ons klimaat logisch is. Toch is het zeker eens de moeite een bezoek te brengen aan botanisch tuinen met verwarmde serres om zich een beeld te vormen van de kleurenpracht. De bloemen zien er heel anders uit en de tinten zijn ongewoon. De kleur blauw is enkel en alleen beschikbaar bij de exotische waterlelies.
Waterlelies verjongen
Wanneer je ziet dat de bloemen van de gewone winterharde waterlelies in je vijver een vijf tot tien centimeter boven de waterspiegel geheven worden en wanneer dat ook het geval is met de bladeren dan is het hoog tijd om je planten te verdelen en te verjongen.
Doe dat gerust in de zomer, het kan tot half augustus. Gooi het achterste, oude stuk van de wortelstok weg. Behoud de krachtige topscheut met een stuk wortelstok van zo'n 10 tot 15 cm en plaats deze iets naar boven wijzend in een waterleliemand, gevuld met klei of leem. Zet de wortel met zijn snijwonde in een hoek van de mand en laat de spruit diagonaal naar het midden van de korf wijzen. Dan heeft hij de langste afstand af te leggen voor hij weer vastraakt aan de overzijde.
Verjongen zal meestal noodzakelijk zijn om de drie jaar. Maar doe dit liever een jaartje eerder wanneer het nodig is, anders worden de planten zwaar en moeilijk handelbaar. Aangezien waterlelies krachtige voedingsbehoeftige groeiers zijn is het toevoegen van een voedingspastille voor vijverplanten aanbevolen. Bovenop de leem of klei komt een laagje Clinopti Plus filtermineraal om opwoelen van de grond door de vissen te vermijden.
Keuze in kleuren
Er bestaan witte, roze, rode, gele en zelfs oranje cultivars. Tot nu toe zijn er nog geen blauwe winterharde lelies. Wellicht komt daar verandering in binnen tien à twintig jaar. Alle waterleliebloemen, met uitzondering van de witte, veranderen elke bloeidag wat van kleur. Sommige worden donkerder, andere lichter. Bij sommige, geklasseerd onder de 'changeables' is de kleurverandering echt spectaculair. Zij variëren vaak van geel over oranje naar rood. Ook de bladeren zien er anders uit wanneer ze jong zijn dan wanneer ze ouder zijn. Veel ontluikende bladeren zijn mooi gespikkeld of gevlekt en worden later groener.
Variëteiten
Een keuze maken uit het rijke aanbod aan cultivars is niet eenvoudig. Een grote waterplas vormt het ideale kader om grote waterlelies te herbergen. Middelmatig grote waterlelies voldoen het beste voor de doorsnee tuinvijver, terwijl dwergvariëteiten geschikt zij voor mini-waterwereldjes als kuipen en tobben. Wat ook van belang is, dat is de bloeiwilligheid in onze toch eerder koude Lage Landen. Winterhard betekent immers dat ze de winter doorraken maar wil daarom nog niet zeggen dat ze in onze streken willen bloeien. Veel cultivars zijn eerder geschikt voor zonnigere oorden als Spanje en het zuiden van Frankrijk en vertikken te bloeien tijdens onze vaak druilerige zomers. Een zekere kennis is dus vereist vooraleer je naar het vijvercentrum trekt en een keuze maakt. Smaak is persoonlijk en daarom raden wij aan om tijdens de zomer te gaan kijken naar bloeiende waterlelies. Het midden van de zomer (juni-juli) is trouwens de ideale periode om waterlelies te delen en te planten. Niets mag je dan ook tegenhouden om uw waterpartij te verrijken met een variëteit die je aanspreekt.
Er zit een soort gel onderaan de bladeren van je waterlelies. Zijn ze ziek?
Neen, het zijn eieren van waterslakken, die in groepen zijn afgezet en omhuld met een gel.
Je hoeft je hierover geen zorgen te maken.
Naar het schijnt kunnen waterlelies niet tegen bewegend water?
De bladeren van je waterlelies zijn aangevreten langs de randen. Er zijn kleine en grote happen uit verdwenen...
Beschadigde waterleliebladeren: kronkelende vraatsporen ontsieren het bladoppervlak van je waterlelies.
