Het waterpeil van je vijver daalt. Is er iets aan de hand of is het normaal?
Bij droog en zonnig weer kan er heel wat water verdampen. Een centimeter waterverlies door verdamping per dag is normaal. Ook twee cm waterverlies per dag kan te wijten zijn aan verdamping, bij droog weer en oostenwind. Een waterpartij kan in zeer uitzonderlijke gevallen zelfs tot 3 cm water per dag verliezen wanneer er veel oeverplanten in staan (die ook via hun bladoppervlak vocht verdampen) en wanneer er bovendien sprake is van fonteinen of watervallen (het uiteenspatten van water versnelt de verdamping).
Waterverlies in je vijver kan eveneens te wijten zijn aan capillariteit. Het effect van capillariteit mag niet onderschat worden. Capillaire werking is een verschijnsel uit de natuurkunde waarbij water in een zeer fijn buisje hoger stijgt dan het omringende vloeistofniveau. Het is een veel voorkomend verlies maar reikt normaal niet dieper dan 10 à 15 cm. Verlies door capillariteit wordt in de hand gewerkt wanneer er veel vouwen zijn in de vijverfolie, door overhangende planten en hun wortels en door (poreuze) stenen die langs de oever liggen.
- Controleer zeker de beekloop als die er is. Water vloeit mogelijk uit bochten, spat uit de beek, dringt door poreuze stenen en cement... Wanneer de vijverpomp die de beekloop aandrijft aan een klok gekoppeld is en 's nachts uitgeschakeld wordt, zou verlies kunnen optreden via de overloop. Het water in beweging dat zich in het circuit en de waterval bevindt komt dan immers terug terecht in de lager gelegen vijver die gaat overlopen.
- Controleer goed op lekken buiten de vijver. Mogelijk zijn leidingen, slangen of koppelingen beschadigd. Ook de dichtheid van het filtersysteem en bodemafvoeren moeten worden gecontroleerd.
- Wanneer de vijver verbonden is met een moeraszone is het aangewezen de waterdichtheid hiervan te controleren. Afscheiden van de moeraszone van de rest van het systeem zal meestal nodig zijn voor deze controle.
Mogelijke oorzaken van lekken
Schade aan folie
Lekken hebben vaak te maken met scherpe voorwerpen (spade, riek, ijzeren staaf) die in de vijver gevallen zijn of met wrijving (de door de wind bewogen takken van een rozelaar) of overdreven uitrekking van de folie (fout bij aanleg of belopen door zwaar dier zoals paard of hert).
Pas op voor de diamantsteur
Ook de diamantsteur vormt een potentieel gevaar voor de waterdichting. De beenplaten van deze vis lopen uit in stekels die scherper en scherper worden bij het ouder worden. Het is geweten dat deze bij oude exemplaren zo scherp worden als scheermesjes. Door hun gedrag van 'rondjes' draaien en schuren tegen bodem en wanden kunnen de diamantsteuren zo de waterdichting beschadigen.
De beste tijd van de folie is achter de rug
Het is ook mogelijk dat de folie versleten is. Dat is waarschijnlijk in het geval van PVC folie, die een beperkte levensduur heeft. Het kan zijn dat deze PVC folie hard en broos is geworden. Herstelling heeft dan weinig zin. De folie is aan vervanging toe.
De aanwezigheid van agressieve planten
Degelijke vijverfolies zijn bestand tegen worteldoorgroei maar dat betekent nog niet dat ze ook bestand zijn tegen puntige wortelstokken (rhizomen) zoals die van bamboe en riet. Deze puntige wortelstokken kunnen de folie immers uitrekken waardoor de dikte ervan op die plaats vermindert (bij 800% uitrekken is een 1 mm folie nog 0,125 mm dik en wordt geperforeerd door de rhizoompunt). Het is dus belangrijk deze planten te mijden.
Opgelet: deze planten groeien soms spontaan in de vijver (bijv. uit zaad aangebracht door de wind of dieren) en moeten dan verwijderd worden.
Te mijden planten zijn in volgorde van agressiviteit:
- bamboe (groeit buiten de vijver maar is zeer gevaarlijk);
- riet (Phragmites australis);
- lisdodde (Typha latifolia en T. angustifolia)
Minder gevaarlijk maar toch te mijden zijn:
- oeverzegge (Carex ripparia);
- zwarte zegge (Carex nigra);
- schaafstro (Equisetum hyemale)
Deze kunnen in sommige gevallen door folienaden groeien.
De herstelling van een Firestone PondGard rubberfolie
We helpen je een gat in de rubber vijverfolie herstellen, duurzaam en stap voor stap.
Een lek opsporen
Een lek opsporen in de waterdichting is niet eenvoudig. Daarom enkele tips bij het zoeken. Het is aangeraden het waterpeil te laten zakken tot er geen verlies meer is. Vervolgens breng je een teken aan op deze hoogte. Vul water bij tot 10 cm boven dit niveau. Wacht en ga na of het peil zich weer stabiliseert op hetzelfde niveau. Vervolgens ga je vrij snel water wegpompen tot 10 cm onder het peil met de aanduiding. Op deze hoogte kan je dan zoeken naar eventuele lekken. Zoek specifiek naar plaatsen waar de dichting donker en dus vochtig blijft. Zeker bij EPDM folie van het type Firestone PondGard is er een duidelijk verschil tussen de droge plaatsen (grijsachtig) en de vochtige (veel donkerder).
Een lek in de folie herstellen
Reinig de folie enkel en alleen met water. Gebruik geen zeep of detergenten want die zijn achteraf erg moeilijk volledig te verwijderen en zouden een nefaste invloed kunnen hebben op de vijverbiotoop. Gebruik een borstel, bijvoorbeeld in kokosvezel. Behandel de waterdichting met zachtheid. Wat betreft de herstelling van het lek, kan er een stukje folie opgeplakt worden in het geval van PVC. Hiervoor gebruik je lijm voor zachte PVC. Gaat het om EPDM folie (rubbermembraan) dan gebeurt de herstelling met vulkanisatie. Er bestaan herstelkits voor kleine en grote gaten. Het is erg belangrijk de folie eerst goed te ontvetten. Verder raden we aan om de hoeken van de pleister af te ronden. Nadien de pleister goed aanrollen en afkitten met Kit EPDM Pro.
